Vrijdag PSYCHOLOGIE
Ken jij je Kernkwaliteit?
Wat is het?
Deze methode van de Nederlandse managementcoach en bestsellerauteur Daniel Ofman gaat ervan uit dat we allemaal bepaalde KERNKWALITEITEN hebben: eigenschappen waarin we uitblinken. Daarvan bestaan er honderden; van moed, humor en empathie tot ordelijkheid, loyaliteit en daadkracht…
Bij elke kernkwaliteit hoort echter een schaduwkant, die Ofman een VALKUIL noemt. Wie doorschiet in een kwaliteit, trapt in de valkuil en zo wordt die kwaliteit een ZWAKTE : te veel van het goede. Wie bijvoorbeeld de kwaliteit ‘geduld’ overdrijft, loop het risico afwachtend en traag te worden. Zorgvuldigheid kan daardoor uitmonden in pietluttigheid; een negatieve eigenschap.
Hoe werkt het?
Kernkwaliteiten gaan niet alleen gepaard met een valkuil, maar ook met een ALLERGIE en UITDAGING, laat Ofman zien met zijn model (zie onze tekening). We zijn vaak allergisch voor mensen die qua kernkwaliteit aan de andere kan van het spectrum zitten. Wie zelf erg plichtsgetrouw is, zal zich ergeren aan mensen die wat ‘losser’ en nonchalanter in het leven staan. Waar we ons aan storen bij anderen zegt dus veel over onszelf… Zo is ‘het positief tegenovergestelde’ van onze allergie, onze kwaliteit! Uit een allergie zijn niet alleen kernkwaliteiten met bijbehorende valkuilen af te leiden, maar ook UITDAGINGEN.
Concreet: wie zich ergert aan passieve mensen is zelf juist héél erg daadkrachtig (het tegenovergestelde van passiviteit). De doorgeschoten vorm van die kwaliteit is drammerigheid. De uitdaging is dan om wat geduldiger en terughoudender te reageren. Erger je je aan opschepperige types, dan wil dat zeggen dat je zelf bescheiden bent, met als doorgeslagen vorm: jezelf wegcijferen. De uitdaging daarbij is om jezelf wat meer te laten zien. Zo wordt een valkuil weer een kwaliteit. Je kunt bij elk kwadrant beginnen, maar een allergie als beginpunt nemen is voor vele vaak het makkelijkst. (we weten vaak zelf niet goed welke kernkwaliteiten men nu heeft… )
Wat heb je eraan?
De kernkwadrantenmethode is een handig hulpmodel voor ZELFKENNIS. Je ziet scherper wat er gebeurt als je doorschiet in je kwaliteiten en wat je daaraan kunt doen. Ook zie je mensen aan wie je je ergert in een ander licht. Van hen kun je namelijk veel leren; zij beschikken over kwaliteiten die haaks staan op je eigen doorgeslagen kwaliteiten. Door er op deze manier naar te kijken, ga je milder over mensen denken en verminderen ergernissen. Je ziet dan ineens dat die negatieve collega een scherp oog heeft voor obstakels. Daar kun jij met je optimistische inslag, die soms doorslaat in onrealistisch dromen en weinig kritisch gedrag, veel van leren. Die pessimistische collega kan op zijn beurt weer veel van jou opsteken, door vaker te kijken naar wat er goed gaat in plaats van continu in te zoomen op problemen. Volgens Ofman heeft de methode ook een relativerende werking. ‘Je realiseert je dat mensen sterktes en zwaktes hebben, dat niemand perfect is en dat dat ook helemaal niet hoeft. Mijn worsteling is toevallig een andere dan de jouwe, maar daarmee zijn we niet beter of slechter dan de ander. Dat resulteert in meer respect voor diversiteit en in een liefdevollere houding naar anderen en jezelf.‘
Daniel Ofman, Bezieling en kwaliteit in organisaties, Kosmos, 2017
