Vrijdag FAMILIEBEDRIJVEN – FAMILIEZAKEN
Wat is uw advies aan familiebedrijven?
De vraag lijkt eenvoudig: “Wat is uw advies aan familiebedrijven?”. Maar de antwoorden zijn rijk en veelzijdig. Het lectoraat Familiebedrijven van Windesheim stelde deze zomer zijn onderzoekers en docenten voor, elk met hun eigen passie en invalshoek. Hun adviezen, aangevuld met onze blik als familiebedrijfsadviseur, tonen de breedte én de diepte van ondernemen in familieverband. Hier hun verhaal samengevat …
1. Claudia van Orden – Ondernemen met brede welvaart
Advies: “Familiebedrijven geven het goede voorbeeld: ze ondernemen zoals ondernemen bedoeld is, gericht op brede welvaart en niet enkel financieel gewin. Ga vooral op die voet verder!”
Haar motivatie: Claudia ziet familiebedrijven als impactondernemers bij uitstek, die hun wortels in de regio en in de maatschappij hebben.
Onze duiding: Dit advies nodigt uit om duurzaamheid, lange termijn en waarden centraal te houden. Als accountant-fiscaal raadgever en familiebedrijfadviseur zien wij dat brede welvaart ook vraagt om een stevig financieel fundament. Duurzaam ondernemen is niet in tegenspraak met winst, maar juist de basis voor continuïteit.
2. Bart Garst – Creëer ruimte voor ontwikkeling
Advies: “Sta stil bij de ruimte die je aan verschillende stakeholders binnen het familiebedrijf biedt om zich te ontwikkelen. Daar profiteert zowel het bedrijf als de familie van.”
Zijn motivatie: Vanuit zijn eigen ervaring in de retail zag Bart hoe opvolging en persoonlijke groei nauw verweven zijn.
Onze duiding: Dit raakt de balans tussen individu en collectief. Vanuit familietherapeutisch perspectief is ruimte geven aan ieders talent en tempo een vorm van loyaliteit en erkenning. Voor opvolgingsprocessen is dit cruciaal: de onderneming groeit mee met de mensen.
3. Danique van ’t Erve – Openheid en eerlijkheid
Advies: “Spreek verwachtingen uit, wees duidelijk in communicatie en toon begrip voor elkaars zienswijze. Zo creëer je vertrouwen en samenwerking.”
Haar motivatie: Danique werkt vooral ondersteunend en ziet van dichtbij hoe communicatie bepalend is voor succes.
Onze duiding: Misverstanden kosten families vaak méér dan geld. Hier geldt: heldere afspraken voorkomen stille oorlogen. Vanuit bemiddeling weten we dat eerlijk uitgesproken verwachtingen een fundament zijn voor rust én efficiëntie.
4. Rimmert Brandsma – Schakel extern advies in
Advies: “Overweeg om een Raad van Advies of een externe adviseur aan te stellen. Onafhankelijkheid kan kwetsbare dynamieken versterken en richting geven bij strategische keuzes.”
Zijn motivatie: Rimmert kent de weerbarstigheid van organisaties én stenen – beiden vragen om een externe blik en geduld.
Onze duiding: Voor veel families is dit een grote stap. Toch zien wij keer op keer dat een externe stem de gesprekken verdiept en verheldert. Het geeft een ander perspectief en maakt opvolging en financiering minder beladen en meer zakelijk verantwoord.
5. Ilja van Tongeren – Zie de onderstroom
Advies: “Vergroot je bewustzijn van hoe het familiesysteem het bedrijfssysteem beïnvloedt. Laat licht schijnen op belangen, pijnpunten en loyaliteiten.”
Haar motivatie: Als systemisch begeleider ziet Ilja de kracht van verborgen dynamieken.
Onze duiding: Dit sluit naadloos aan bij Nagy’s inzichten in loyaliteiten. Onzichtbare spanningen sturen vaak beslissingen meer dan ratio. Wie deze laag onderzoekt, voorkomt dat oude pijn de toekomst blokkeert.
6. Wouter Pol – Hou elkaar vast …
Advies: “Hou elkaar vast, ook als het lastig is.”
Zijn motivatie: Als docent en onderzoeker ziet Wouter de kracht van verbondenheid in dorpskernen én families.
Onze duiding: In tijden van conflict is dit misschien wel het moeilijkste advies. Toch is het de sleutel: familie is er niet om te winnen, maar om te dragen. Deze oproep verdient het om bij elke opvolging zichtbaar in de vergaderruimte te hangen.
7. Inge Korterink – Luister écht
Advies: “Wees open en eerlijk over wat voor jou belangrijk is, en neem de tijd om écht te luisteren naar de ander.”
Haar motivatie: Inge onderzoekt o.a. vrouwelijke opvolging en de kracht van communicatie.
Onze duiding: Dit is de essentie van verbinding door dialoog. Niet luisteren om te antwoorden, maar om te begrijpen. Hier zit de sleutel om generaties dichter bij elkaar te brengen.
8. Albertha Wielsma – Investeer bewust in communicatie
Advies: “Maak tijd om als familie te praten over waarden en identiteit. Laat kernwaarden niet alleen op papier bestaan, maar zichtbaar worden in je manier van werken.”
Haar motivatie: Albertha onderzoekt communicatie, reputatie en identiteit van familiebedrijven.
Onze duiding: Dit advies raakt de kern van reputatiemanagement. Authentieke communicatie is het bindmiddel tussen familie, bedrijf en maatschappij. Voor klanten, medewerkers en investeerders wordt dit steeds belangrijker.
9. Sabien Hoekman – Duurzaam ondernemen als natuurlijk DNA
Advies: “Duurzaam ondernemen zit vaak al in het DNA van familiebedrijven, ook al gebeurt dat soms onbewust. Zoek actief de samenwerking op met andere ondernemers, kennisinstellingen en jonge generaties. Duurzaam ondernemen draait om continuïteit, zorg voor toekomstige generaties en betrokkenheid bij de omgeving – en daar zijn familiebedrijven van nature goed in. Gebruik dat!”
Haar motivatie: Sabien combineert haar achtergrond in organisatiewetenschappen en ervaring als consultant met haar fascinatie voor de dynamiek van familiebedrijven. Ze wil inzichten vertalen naar praktische adviezen en tools die echt aansluiten bij hun praktijk.
Onze duiding: Dit advies herinnert ons eraan dat duurzaamheid en continuïteit onlosmakelijk verbonden zijn. Familiebedrijven hebben vaak een vanzelfsprekende langetermijnblik. Door die bewust te koppelen aan samenwerking en innovatie, kunnen ze hun maatschappelijke rol nog sterker waarmaken.
Slot: een mozaïek van wijsheden
Als we deze adviezen naast elkaar leggen, zien we een mozaïek dat samenvalt in drie thema’s:
- Verbinding en vertrouwen (luisteren, eerlijkheid, elkaar vasthouden).
- Ruimte en erkenning (voor individuen, voor systemen, voor externe blik).
- Identiteit en waarden (communicatie, brede welvaart, maatschappelijke rol).
Familiebedrijven hebben vaak de neiging om vooral naar cijfers en structuren te kijken. Maar deze adviezen tonen dat de zachte kant de harde kant draagt. Een sterk financieel beleid is noodzakelijk, maar pas duurzaam als het rust op vertrouwen, ruimte en waarden.
