Vrijdag FILOSOFIE
Umuntu ngumntu ngbantu..
Een antropoloog stelde een spel voor aan de kinderen van een Afrikaanse stam. Hij zette een mand vol fruit bij een boom en vertelde hen dat wie er het eerst was, het zoete fruit won. Toen hij het teken gaf om te gaan rennen, pakten ze allemaal elkaars hand en renden samen, waarna ze in een kring van hun lekkernijen zaten te genieten. Toen hij hen vroeg waarom ze ervoor kozen om als groep te rennen terwijl ze individueel meer fruit hadden kunnen krijgen, zei één kind: “UBUNTU, hoe kan één van ons gelukkig zijn als alle anderen verdrietig zijn?”
‘Umuntu ngumntu ngbantu.’ is Zoeloe voor: ‘een mens is een mens omdat er anderen zijn.’ Het gezegde wordt afgekort tot Ubuntu. Een mens is daarin niet primair individu, zoals in het Westen, maar een persoon binnen een gemeenschap. Oftewel: ik ben, omdat wij zijn.’ Een idee waar niet alleen Afrika, maar de hele wereld beter van wordt, denk ik toch!
De Ubuntu-filosofie is een ethische en humanistische filosofie uit het zuidelijke deel van Afrika. Het woord “Ubuntu” komt uit de Bantoetalen en betekent vrij vertaald “Ik ben omdat wij zijn” of "menselijkheid tegenover anderen". Het gaat lijnrecht in tegen de huidige individualistische kijk op het leven én is ten diepste zo christelijk. Ubuntu maakt duidelijk dat je niet op jezelf staat, maar dat alle interacties met andere mensen jou mens maken. De goede en slechte, de grote en kleine ervaringen.
Michael Onyebuchi Eze kenner van Afrikaanse filosofie noemt de Afrikaanse Ubuntu-filosofie ook wel ‘de filosofie van de dialoog’. Alleen door open te staan voor de ander kunnen we als groep vooruit.
De kern van Ubuntu draait dus om de verbondenheid tussen mensen. Het idee is dat een mens alleen gelukkig kan zijn als anderen dat ook zijn, en dat we allemaal met elkaar verbonden zijn. Dit betekent dat we elkaar moeten helpen, delen, vergeven en ingrijpen bij onrecht.
Nelson Mandela en Desmond Tutu hebben vaak over Ubuntu gesproken. Mandela gebruikte een metafoor om het uit te leggen: als een reiziger door een land trekt en bij een dorp stopt, hoeft hij niet om voedsel of water te vragen. Zodra hij stopt, geven de mensen hem eten en nodigen hem uit. Ubuntu benadrukt ook het belang van collectiviteit boven individualisme en moedigt aan tot respect en compassie voor anderen.
De kernwaarden van de Ubuntu-filosofie omvatten dus verschillende principes die de nadruk leggen op menselijkheid en verbondenheid. Hier zijn enkele van de belangrijkste waarden:
- Menselijkheid: Ubuntu draait om het erkennen van de menselijkheid in anderen en jezelf. Het idee is dat je alleen volledig mens kunt zijn door anderen te erkennen en te respecteren.
- Verbondenheid: Een centraal principe van Ubuntu is dat we allemaal met elkaar verbonden zijn. Dit betekent dat het welzijn van één persoon invloed heeft op het welzijn van de gemeenschap als geheel.
- Respect en Waardigheid: Ubuntu benadrukt het belang van respect voor anderen, ongeacht hun achtergrond of status. Iedereen verdient waardigheid en respect.
- Compassie en Zorgzaamheid: Het tonen van medeleven en zorg voor anderen is een fundamenteel aspect van Ubuntu. Dit omvat het helpen van degenen in nood en het delen van middelen.
- Vergeving en Verzoening: Ubuntu moedigt vergeving en verzoening aan als middel om conflicten op te lossen en relaties te herstellen. Het gaat om het begrijpen en vergeven van fouten om samen verder te kunnen gaan.
- Collectiviteit boven Individualisme: Ubuntu legt de nadruk op de gemeenschap en samenwerking boven individuele prestaties. Het idee is dat we samen sterker staan en meer kunnen bereiken.
Deze waarden helpen bij het creëren van een samenleving die gebaseerd is op wederzijds respect, samenwerking en zorg voor elkaar.
Het is vandaag voor mij een speciale dag … Wat zou het prachtig zijn mochten jullie deze filosofie willen delen. Wie weet wat voor moois er kan ontstaan als meer mensen de waarden van Ubuntu omarmen. Warme groetjes, Eddy!
Ubuntu (filosofie) - Wikipedia
Ik ben omdat wij zijn - iFilosofie
Brenda fassie- Umuntu ngumuntu ngabantu (lyrics) (youtube.com)
