‘Het is waar’, zei de leugenaar
Een bekend raadsel verhaalt over twee tweelingbroers, niet van elkaar te onderscheiden, die in een eenzaam huisje op een tweesprong wonen. Van beide broers is bekend dat de ene altijd de waarheid spreekt, terwijl de ander altijd liegt.
Een reiziger komt langs en weet niet welke kant van de tweesprong op te gaan naar zijn doel. Hij klopt bij de broers aan om de weg te vragen. Hoe komt hij die nu te weten?
Hij weet immers niet of het de waarheidszegger is die opendoet, of de leugenaar. Maar onze reiziger is slim. Hij vraagt: ‘Wat zou je broer zeggen, als ik hem vroeg welke weg ik moet nemen naar mijn doel?’ En dan neemt hij juist de andere weg. Het geheim zit in de dubbele ontkenning. (Snap je hem?)
Nu gaan we het raadsel wat ingewikkelder maken met behulp van de befaamde paradox van de Epimenides. De Kretenzische filosoof Epimenides is bekend om zijn uitspraak: Alle Kretenzers zijn leugenaars. Dus als Epimenides een leugenaar is, zijn Kretenzers geen leugenaars en Epimenides ook niet. Maar als Epimenides de waarheid spreekt, zijn Kretenzers leugenaars en Epimenides dus ook.
Stel: Epimenides woont in zijn eentjes op die tweesprong. En jij ben de reiziger die om de weg gaat vragen. Wat doe je?
