Vrijdag PSYCHOLOGIE
Praat minder, luister meer
De start van een nieuw jaar is traditioneel de tijd van boude voorspellingen en goede voornemens. Ik heb geen van beide voor u. Ik heb wel een aanbeveling waar bedrijven zich in 2023 op moeten richten: verbeter het empathisch vermogen in de organisatie.
Empathie klinkt erg soft; niet wat organisaties in crisistijden nodig hebben. Ik wou dat ik een beter woord had. En toch, geef mij 5 minuten om u te overtuigen waarom een beter empathisch vermogen belangrijk wordt in 2023.
Cognitieve empathie is het intellectuele vermogen om een juiste inschatting te maken van de denkbeelden van iemand anders. Wie accuraat kan inschatten hoe iemand denkt, begrijpt beter waarom iemand doet wat hij doet. Wie tijdens een onlinemeeting begrijpt waarom een collega ongemakkelijk op zijn stoel begint te schuiven bij een aangekondigde verandering, kan beter anticiperen hoe de weerstand bij die persoon te ontmijnen.
Een van de manieren waarop hersenwetenschappers cognitieve empathie meten is de zogenaamde ‘ogentest’. Je krijgt 36 beelden van menselijke ogen te zien en je wordt gevraagd wat de persoon in de afbeelding denkt of voelt. Dat klinkt esoterisch, maar het blijkt een betrouwbare maat voor empathisch vermogen. Sommige mensen kunnen beter dan andere de gedachten van anderen lezen. Uit een recente studie in 57 landen bij 300.000 deelnemers blijkt dat VROUWEN dat beter kunnen dan MANNEN.
Waarom is empathisch vermogen dit jaar cruciaal voor organisaties?
Bedrijven kampen met een levensgroot connectieprobleem. Hybride werken heeft de psychologische afstand vergroot tussen werknemers en organisaties. Daarbij komen inflatie en een mogelijke recessie, die tot onpopulaire ingrepen kunnen leiden. Terwijl elke organisatie moet vechten om talent, voelen die mensen zelf zich minder betrokken. Dat los je niet op door hen te verplichten of te verleiden om meer naar kantoor te komen. De grote ambitie van sommige bedrijven om een (digitale) cultuur te bouwen waar mensen zich thuis zullen voelen, is ook twijfelachtig. Die cultuur blijkt uiteindelijk vooral die te zijn waar leidinggevenden zich thuis voelen.
Psychologisch probleem
Nee, het gaat over het herontwerpen van menselijke connectie. Dat is een psychologisch probleem. Superieur empathisch vermogen is de voorwaarde om goede een-op-eenrelaties met individuen te ontwikkelen. En dus heb je vooral leidinggevenden met die psychologische skills nodig. Wie weet en begrijpt wat er leeft bij elke medewerker en daarop kan inspelen, heeft een uniek voordeel.
Hoe ontwikkel je empathisch vermogen in een organisatie?
Ik heb een radicaal voorstel: PRAAT MINDER, LUISTER MEER. Leidinggevenden hebben de neiging om te veel te praten. Dat is begrijpelijk. Veel praten wordt beloond. U herinnert zich de babbelhypothese. De mensen die het meest praten in een vergadering worden sneller als competente leiders gezien. Ook al houdt wat ze zeggen geen steek. Leidinggevenden hebben bewijsdrang. Ze willen duidelijk maken dat ze op de juiste plaats zitten door hun kennis tentoon te spreiden. Hun valkuil is adding too much value. Je denkt dat je als leider op elk idee en voor elk probleem jouw mening moet meegeven. Waarom zit je daar anders, nietwaar?
Maar niets demotiveert mensen meer dan met een voorstel te komen en te zien hoe dat idee gekaapt wordt door een leidinggevende. Hoe meer jij als leider jouw mening geeft, hoe minder de mensen in je team hun eigen mening zullen geven. Dat verklaart waarom leidinggevenden na verloop van tijd in een informatievacuüm komen te zitten. Mensen stoppen met informatie te delen omdat ze vinden dat er niet oprecht geluisterd wordt of omdat hun autonomie ondermijnd wordt. Stel vragen om te begrijpen, niet om te antwoorden.
Paradoxaal zal een hoger empathisch vermogen er daarom toe leiden dat je als leidinggevende zélf betere informatie krijgt over wat er leeft. Mensen zullen spontaan en in real time informatie geven over wat hen bezighoudt. Informatie die vanaf de vloer en het thuiskantoor snel en accuraat door de organisatie stroomt, zorgt voor een betere beslissingscapaciteit. Dat is exact wat je als organisatie nodig hebt in onzekere tijden.
Bron: De Tijd - FREDERIK ANSEEL
Professor management aan de University of New South Wales in Sydney
